Skip to main content

Het belang van een veilige bediening van hydraulische systemen

Hydrauliekblog

Wanneer u systemen bedient die zo krachtig zijn als een hydraulisch aangedreven systeem, is een zorgvuldige aanpak van gezondheid en veiligheid de sleutel tot het vermijden van ongevallen op het werk. Hier bekijken we enkele van de belangrijkste gevaren van hydraulische machines en de maatregelen die u kunt nemen om letsel onder uw team te beperken.

Veilig werken met hydrauliek

Hydraulisch aangedreven machines zijn van essentieel belang om de industrieën in beweging te houden; ze worden gebruikt in marktsectoren van de bouw en de verwerkende industrie tot de landbouw en transport en logistiek.
Machines die gebruik maken van hydraulica zijn onderhevig aan extreme temperaturen, lange bedrijfsuren en intense druk en moeten zorgvuldig worden behandeld om ernstige incidenten te voorkomen die kunnen leiden tot blijvende invaliditeit of zelfs dodelijke verwondingen.
Daarom is het zo belangrijk dat u de service, het onderhoud en reparaties van uw hydraulische uitrusting toevertrouwt aan een specialist die over de nodige opleidingen en certificaten beschikt om er veilig mee om te gaan.

Enkele veiligheidsrisico’s van hydrauliek

Werken met hydraulica brengt een aantal risico’s voor welzijn, gezondheid en veiligheid met zich mee. Hier volgen enkele van de belangrijkste risico’s, die we in vier categorieën hebben onderverdeeld:

* Opgeslagen energie
* Temperatuur
* Ontbranding
* Injectie


Opgeslagen energie

Hydraulische systemen slaan energie op, gewoonlijk bij ongeveer 2000 psi. De typische gevaren in verband met opgeslagen energie zijn niet-ondersteunde of hangende lasten. Voordat er onderhoud aan gedaan kan worden moeten alle omhoog gebrachte onderdelen worden neergelaten tot de rustpositie. Eventueel kunnen ze, als alternatief, worden ondersteund via cilindersteunpalen of  mechanische stutten. Wanneer bijvoorbeeld een hoogwerker niet is neergehaald voor onderhoud en er onderdelen uit de hydrauliek worden verwijderd, kan in dat geval de bak ongecontroleerd naar beneden komen, wat vaak ernstig letsel tot gevolg heeft.

Temperatuur

Menselijk huidweefsel verbrandt gewoonlijk bij 48 graden Celsius. Hoewel veel hydraulische systemen geïntegreerde oliekoelsystemen hebben, kunnen ze bij 60 graden Celsius of meer werken. Wanneer de huid in contact komt met deze hete  onderdelen, kan dat leiden tot 1e -, 2e – of zelfs 3e -graad brandwonden.

Ontbranding

Als er een gaatje ontstaat in een hydrauliekslang of – leiding, kan het moeilijk zijn om de precieze plaats van het defect in de slangleiding te bepalen, omdat het defect een hydraulische nevel of dampwolk verspreidt. De microscopisch kleine oliedruppeltjes in de dampnevel kunnen snel en hevig ontbranden als ze in contact komen met een warmtebron in de buurt, zoals een hete uitlaat of turbo. Dit kan resulteren in een onmiddellijke vuurbal die verwoestende gevolgen kan hebben.

Injectie

Kleine lekkagegaten, ter grootte van een speldenprik (pinholes), kunnen ook een fijne oliestraal produceren die vergelijkbaar is met een injectienaald. Wanneer een pinhole optreedt, is het vaak verleidelijk om met de handen of vingers langs de slang te gaan om de exacte plaats van het lek te vinden. Dit is de typische oorzaak voor een injectieletsel. Vaak kan de wond er goedaardig uitzien, maar het is absoluut noodzakelijk onmiddellijk medische hulp in te roepen van een gespecialiseerde orthopedisch chirurg. Wacht niet te lang, want snel handelen is van het grootste belang. Er is immers (vervuilde) olie in het lichaam gedrongen die zich via het bloed zal verspreiden.
Als dit letsel niet wordt behandeld, kan het leiden tot het verlies van de getroffen vinger of in extreme gevallen de hele arm. Volgens de Britse Health and Safety Executive (HSE) “bestaat er bij alle hydraulische apparatuur, ongeacht het volume van het systeem, gevaar voor verwondingen door hydrauliekinjectie en kan dit gevaar zich al bij betrekkelijk lage druk voordoen”.

Doe-het-zelf-slangen repareren en vernieuwen

Nu veel bedrijven sterk de kosten willen drukken, en zeker in het huidige economische klimaat, bestaat de neiging om slangen te repareren met een doe-het-zelf-oplossing of opnieuw te monteren (het proces waarbij de laatste centimeters van de leiding worden afgesneden en vervangen door nieuwe koppeling om de levensduur kunstmatig te verlengen).
De Federatie voor Aandrijf- en automatiseringstechniek (FEDA) raadt het repareren van hydrauliekslangen ten stelligste af en beweert dat handelsverenigingen, industrie-experts en veiligheidsinstanties het er allemaal over eens zijn dat de risico’s te groot zijn; maar het probleem is nog steeds wijdverbreid in de industrie. Hydrauliekslangen mogen nooit worden gerepareerd vanwege de gevaren die zijn verbonden aan hogedruksystemen, maar moeten worden vervangen door nieuwe, veilige, compatibele componenten. Deze informatie is vastgelegd in de NPR, de Nederlandse Praktijk Richtlijn voor hydrauliek.

Olielekkages en lekken van vloeistoffen

Een olielekkage vormt niet alleen een risico om er over uit te glijden of door vervuilde olie besmet te worden. Door de giftigheid (toxiteit) van sommige soorten vloeistoffen kan een olielekkage ook verwoestende gevolgen hebben voor het milieu, met schadelijke gevolgen voor in het wild levende dieren en planten, en een wijdverspreid gezondheids- en veiligheidsprobleem betekenen. Het laten weglekken van olie kan tevens leiden tot boetes.
Helaas zijn dergelijke lekkages niet ongewoon, vooral bij een defect aan een hydrauliekslang. Juist daarom moet elke hydrauliekmonteur over de nodige hulpmiddelen beschikken om olielekkages te beperken en gevaarlijk afval op verantwoorde wijze te verwijderen. Zorg er altijd voor dat uw hydrauliekmonteur de voorgeschreven procedures volgt om onnodige risico’s te vermijden.

Pirtek hecht waarde aan veiligheid

Iedereen die met hydrauliekslangen te maken heeft, volgt idealiter een door deskundigen uit de sector verzorgde bewustmakingstraining over hydraulische veiligheid, om het risico van letsel door vloeistofinjectie en andere daarmee samenhangende problemen te verminderen, zoals wij hier hebben uiteengezet.

Daarom zijn wij bij Pirtek trots te melden dat wij door de FEDA erkend zijn als opleidingsinstituut voor de cursus Veilig werken met hydrauliekslangen en componenten. Alle Pirtek monteurs zijn hiervoor dus gecertificeerd.
Tevens beschikken zij over het Basis VCA-certificaat en het certificaat Veilig werken met de hoogwerker.

Alle Pirtek monteurs beschikken over de recent door FEDAcademie geïntroduceerde Industry ID. Alle veiligheidscertificaten staan hierop aantoonbaar geregistreerd. U heeft hiermee dus altijd de zekerheid dat u met Pirtek met adequaat getrainde monteurs werkt.

Alle Pirtek monteurs beschikken over de recent door FEDAcademie geïntroduceerde Industry ID.
Pirtek Fluid Power glove
Weerstaat hogedruk vloeistofinjectie tot 700 Bar.

Intensief uitwisselingspartnerschap

We zijn dus trots lid van de FEDA, waar we vele jaren onze expertise in hydraulisch aangedreven systemen delen. Bovendien hebben wij een intensief uitwisselingspartnerschap met onze internationale Pirtek-partners. Hierdoor hebben wij bijgedragen tot de ontwikkeling van de Pirtek Fluid Power Glove.
De enige handschoen die beschikbaar is en standaard bescherming biedt tegen hogedruk injectie letsel, tot 700 bar.

Wij verzorgen op verzoek ook externe trainingen, voor wie rechtstreeks met hydraulische machines werken, die deelnemers leert hoe ze veilig met hydraulische apparatuur kunnen omgaan.
Voor meer informatie over veiligheid rond hydrauliek, vraagt u bij uw Pirtek Center naar de juiste materialen die voor uw situatie van toepassing zijn.

Pirtek Fluid Power glove
Weerstaat hogedruk vloeistofinjectie tot 700 Bar.

Whipcheck
Houd de slang onder controle wanneer deze onder druk los raakt.

Texsleeve ®
Vangt bij outburst de hydrauliek olie op.

Het Rode Boekje (FEDA)
Praktische hulp bij letsel door vloeistofinjectie.